De structuur van Giethoorn en omgeving was in 1795 in wezen niet veel anders dan tegenwoordig. Dit natuurlijk de nieuwbouw uitgezonderd!
Het was een langgerekt dorp van aan een gracht liggende huisjes en boerderijtjes, waarlangs een voetpad liep. Om het dorp heen lagen in wijde omgeving weilandjes, bosjes, hakhout, riet- en turflanden, uitgeveende landen, eendenkooien en meren (de Wieden).
Iets verder van het dorp af liep en loopt nog steeds de verbindingsweg van de Blauwe Hand naar Steenwijk. Het kanaal er langs bestond in 1795 nog niet: het stamt uit het begin van de vorige eeuw. Langs de weg ligt ook tegenwoordig nog een deel van de kern met daarbij de Nederlands Hervormde kerk. Deze weg vormde voor Giethoorn de enige verbinding over land met de buitenwereld.
Er wordt gezegd dat het grootste deel van Giethoorn op de huidige plaats ligt, vanwege het meeverhuizen met de verveningen. Deze werden van west naar oost uitgevoerd. Een andere mening is, dat Giethoorn uiteindelijk verder van de weg af geplaatst is, vanwege de vele hinder die doortrekkende troepen bij de belegeringen van Steenwijk in de tachtigjarige oorlog veroorzaakten. Welke verklaring ook waar is, het dorp lag redelijk geïsoleerd.
Een andere landverbinding over de weg was die naar Jonen en Dwarsgracht. Beide gehuchten horen ook bij Giethoorn, maar liggen verder van het dorp verwijderd. Ooit liep de weg door van Jonen over de Walengracht in de richting van Beulaeke en Vollenhove, maar rond 1795 was deze verbinding vanwege de overstromingen in 1777 en het verdwijnen van Beulaeke doodlopend geworden. Alle andere verbindingen voerden over water.
Het grootste verschil met de huidige situatie is, dat de Giethoornsche polder nog bestond uit een ondiep meer, op dezelfde manier ontstaan als de andere wieden, namelijk na te rigoureuze verveningen. Dit meer is pas rond 1828 in opdracht van Christiaan Kaempff’s zoon Frederik drooggemaakt. Het bestond in 1795 nog uit een oppervlakte van 150 morgen, was hooguit anderhalve meter diep en had een zandige bodem. Het reikte echter wel tot vlak achter de huizen van Giethoorns Middenbuurt, het centrum van het dorp.
Deze polder moet overigens niet verward worden met de Polder Giethoorn, die westelijk van de weg naar Steenwijk is aangelegd, begin 20e eeuw.